Pod koniec XIX w. cięty słonecznik stał się popularnym kwiatem używanym do dekoracji. Symbolizował on radość życia i idealizm. Stał się też popularnym motywem w malarstwie. Kiedy van Gogh studiował w Antwerpii dzieła flamandzkich mistrzów doby baroku, widział obrazy ze słonecznikami.
W lutym 1888 r. Vincent van Gogh wyjechał do południowej Francji. Zamieszkał w Arles. Jego mieszkaniem i pracownią stał się „Żółty Domek” przy Place Lamartine (obiekt niestety został zbombardowany podczas II wojny światowej i ostatecznie wyburzony). W swej nowej siedzibie w Arles planował stworzenie stowarzyszenia artystów na wzór XVII-wiecznego bractwa malarzy holenderskich; jego przywódcą miał zostać Paul Gauguin, z którym van Gogh się przyjaźnił.
W sierpniu 1888 van Gogh rozpoczął malowanie serii obrazów, określonych przez badacza jego twórczości, Jana Hulskera, jako dzieła, które „być może bardziej, niż jakiekolwiek inne jego obrazy, uczyniły go sławnym na całym świecie. Są one często jedynymi dziełami, z którymi jest on identyfikowany”. Ta seria obrazów to Słoneczniki. Każdy z nich ma swoją nazwę, np. „Martwa natura: wazon z dwunastoma słonecznikami.”